De opening van je training: 8 manieren die NIET boring zijn!

Hoe kan een trainer nou voorkomen dat een training al bij het begin energie lekt en deelnemers afhaken? Het antwoord hierop zit in de start van de training. In dit artikel beschrijf ik enkele slimme manieren om ervoor te zorgen dat deelnemers vanaf het allereerste moment ‘aan’ staan en hun neuronen gaan vuren. Waardoor de training wint aan impact.

De start of opening van iets, wat dan ook, bepaalt voor een heel groot deel de energie en sfeer van dat ‘iets’. Een paar voorbeelden om dat duidelijk te maken:- Zo ga ik graag naar een dance feest waar DJ’s meestal in sets van een uur hun muziek draaien. Elke DJ doet enorm zijn best op de opening van zijn set, want daarmee zet hij zijn publiek aan om helemaal los te gaan en een prachtige tijd te hebben. Een krachtige opening van een set zorgt ervoor dat het publiek de hele set beter waardeert.- Als een sportteam in de beginfase van een wedstrijd scoort, zet dat het team op een letterlijke, maar ook een psychologische voorsprong. Het andere team moet in de achtervolging.- De eerste paar bladzijden van een boek bepalen voor de meeste mensen of ze het boek blijven lezen of niet. De start van een goed verhaal zuigt een lezer het verhaal in.

Zo is het ook bij de start van een training. Het is het moment voor de trainer om de energie en sfeer van de training neer te zetten. Met een goede start zet de trainer zichzelf op 1-0. En met een boring opening staat hij meteen achter.

Helaas openen te veel trainers hun training nog met ouderwetse, overbekende en oersaaie manieren en oefeningen. De meest bekende vorm is het klassieke voorstelrondje, waarbij elke deelnemer keurig op volgorde zijn halve C.V. toelicht. Sommige trainers vullen dit aan met het verzoek aan de deelnemers om hun leerdoel te formuleren. Dat betekent dat na het halve C.V. er ook nog nietszeggende antwoorden als “je leert altijd wel wat” of “ik ben op zoek naar tips en trucs” bijkomen. Het kost vaak ook veel tijd, wat super zonde is. Al helemaal als de training uit 1 of 2 dagen bestaat. De trainer die tijd besteedt aan dit nietszeggende voorstelrondje had die tijd ook aan leren kunnen besteden.

Boring openen: het is zinloos, tijdverspillend en het zorgt ervoor dat deelnemers trainingen als nutteloos gaan zien. Een echte vijand van No More Boring Learning dus!

Daarom staan er in dit artikel 8 ideeën om No More Boring te openen: Vijf ideeën gericht op openen op de inhoud en drie ideeën gericht op openen op de mens.

Dat leg ik uit: een trainer kan ervoor kiezen om in de opening alvast naar de inhoud van de training te gaan (de content) of om naar de mens (de deelnemer) te gaan. De meeste trainers kiezen ervoor om zich te richten op de mens. Dit komt nog vaak voort uit het ietwat ouderwetse idee dat er eerst een veilige sfeer gecreëerd moet worden, voordat deelnemers het ‘aan kunnen’ om naar de inhoud te gaan. Dit uitgangspunt is in sommige zeer spannende trainingen heel valide, maar voor veel trainingen geldt dat de content niet zó spannend is en deelnemers prima in staat zijn om meteen iets inhoudelijks te doen.

Openen op de inhoud is bovendien ook veel slimmer dan openen op de mens. De eerste momenten van een training staan deelnemers het meest op scherp. Daarnaast kan een trainer hiermee gelijk een hele sterke context neerzetten. Mijn advies: als het ook maar enigszins kan, open dan gericht op de inhoud.

Idee 1
Start de training met een casus, verhaal of voorbeeld uit de echte wereld. Gaat de training over leiderschap? Start de training met een leiderschapsdilemma van een andere organisatie. Richt de training zich op presentatievaardigheden? Laat deelnemers dan enkele slides van een bestaande presentatie beoordelen. Trainen over klachtenafhandeling? Hup, gooi er een bestaande klacht van het eigen of een ander bedrijf in.

Hiermee kan een trainer de deelnemers meteen aanzetten tot leren en actie binnen de context van de training.

Idee 2
Laat de deelnemers meedoen in een interactieve activiteit, zoals de simulatie van een verkoopgesprek, een verzuimgesprek, een pitch of een werkoverleg. Als trainer kun je hier eventueel nog instructies op briefjes aan toevoegen, waardoor deelnemers een bepaalde rol vervullen.

Een ander voorbeeld van een interactieve activiteit is om de deelnemers op stellingen of situatiebeschrijvingen te laten stemmen. Laat de deelnemers stemmen met hun voeten: trek een denkbeeldige lijn op de vloer van 1 tot 10 en vraag de deelnemers plaats te nemen bij het denkbeeldige cijfer dat hun mening uitdraagt. Voer voor discussie!

Idee 3
Open de training meteen met een quiz die relevant is voor de inhoud van de training. Zie de quiz als een Paard van Troje: een trainer kan alvast wat kennis in het hoofd van de deelnemers stoppen, terwijl de deelnemers denken dat ze gewoon een quiz spelen. Iedere keer dat deelnemers een antwoord fout hebben, vuren de neuronen als een malle én ontstaat er honger om te leren. Zorg dat deelnemers tussendoor de tijd hebben om te overleggen en na te denken. Want, het gaat natuurlijk niet om de quiz, het gaat erom dat de deelnemers leren.

Idee 4
Zonder ook maar een woord te zeggen, start een video. Uiteraard een video die relevant is voor de training en niet één die iedereen al kent. Zo kan een trainer een video gebruiken om daarna een groepsdiscussie te starten of om uit te vragen hoe de deelnemers in een situatie zouden handelen.

Mocht het een video zijn met bijvoorbeeld een gesprek tussen twee personen, waarbij iemand een keuze moet maken: zet de video op pauze om deelnemers uit te vragen wat zij zouden doen. Vergeet de video daarna voor de rest van de training, tot het einde. Laat het einde van de video dan zien. Deelnemers kunnen dan én op de video én op hun eigen keuze van de start van de training reflecteren.

Hier een voorbeeld van een video die past bij het thema leiderschap. Deze is niet per se geschikt om op pauze te zetten om over een keuze na te denken, maar het kijken naar de samenwerking van deze dieren kan een prachtig gesprek opleveren over de rol van de leider en het creëren van een sterk team.

Idee 5
Open de training met een prikkelende vraag. Die kan over de organisatie gaan of uiteraard over het onderwerp. Vraag deelnemers uit wat zij zouden doen, welke keuze ze zouden maken of welke oorzaken of oplossingen zij kunnen bedenken. Zo gaan de neuronen van de deelnemers lekker vuren en daarmee begint het leren.

Na deze vijf ideeën gericht op starten op de inhoud volgen nog drie ideeën, gericht op starten op de mens. Het is dus minder slim, maar soms is het nodig of nuttig. Voor trainers die hiervoor kiezen, zijn hier drie manieren om ook dit No More Boring te doen.

Idee 6
Speel de Human Bingo. De werkvorm zelf is al wat ouder, maar wordt niet zo veel gedaan, waardoor weinig deelnemers deze oefening kennen. Een korte uitleg hoe het werkt:
- Vraag voorafgaand aan de training enkele persoonlijke dingen uit bij de deelnemers (via een online vragenlijst zoals Typeform).
- Verwerk de antwoorden per deelnemer in een verhaaltje.
- Verspreid de antwoorden over verschillende bingokaarten.
- Geef op de training elke deelnemer een verhaaltje en een bingokaart.
- Spelen maar!

Human Bingo is een heerlijke actieve en informele manier om elkaar te leren kennen. Het kost wat tijd om het voor te bereiden, maar het resultaat is er naar.

Idee 7
Een trainer kan de training openen door zichzelf voor te stellen aan de hand van een aantal nietszeggende feitjes over zichzelf.

“Ik maak er een sport van zo lang mogelijk uit te rollen met de auto bij een verkeerslicht.”

“Ik eet mijn patat met mosterd.”

“Ik kan alleen in slaap vallen op mijn linkerzij.”

Door dit soort dingen te vertellen, laat een trainer zien een heel normaal mens te zijn. Hiermee nodigt hij de deelnemers uit om ook dit soort feitjes te delen, wat de gemeenschappelijkheid in de groep enorm vergroot. Deze vorm van openen past ook gelijk bij thema’s als leiderschap en kwetsbaarheid.

Idee 8
Bedacht en met groot succes uitgevoerd door mijn collega Jeanne: de ‘geluid en beweging oefening’.

Hierbij vraagt de trainer de deelnemers iets te noemen waar ze heel gelukkig van worden in het leven, waar hun hart een sprongetje van maakt. Daarbij is de vraag of de deelnemers er een beweging en een geluid bij willen bedenken. De trainer doet zelf ook mee. Een voorbeeld: als een deelnemer erg van fietsen houdt, kan hij met zijn handen een ronddraaiende beweging maken terwijl hij ‘tingeling’ van de fietsbel zegt. De groep reageert vervolgens door diezelfde beweging te maken en tegelijk allemaal ‘tingeling’ te roepen.

Daarna vertelt iedereen om de beurt waar hij gelukkig van wordt terwijl hij de beweging maakt en het geluid maakt. De hele groep herhaalt dit. Met elke deelnemer die iets deelt, wordt de lijst met geluiden en bewegingen langer. De deelnemers herhalen dus steeds alle dingen, geluiden en bewegingen. Hierdoor onthouden de deelnemers elkaars geluiden en bewegingen heel goed, wat de trainer tijdens de hele training kan gebruiken als bijvoorbeeld iemand een hele goede vraag stelt.

Persoonlijke noot: in het licht van wat ik in het begin van dit artikel schreef: ik denk dat mijn beweging een dansende beweging zou zijn, met een ‘whoop whoop’ als geluid! 😊

Acht manieren om een training No More Boring te openen. Jeanne en ik bespreken deze zelfde tips ook in de podcast, nummer 136. Daarbij geven we soms weer net wat andere context en voorbeelden. Dus …geen excuus meer. Deel de ideeën onder alle trainers en L&D-ers die je kent. Samen voor No More Boring Learning.

‍

Jan-Peter

‍

Luister hier deze aflevering op Spotify

‍‍Luister hier deze aflevering op Apple