Wat je nog niet wist over ons geheugen en onthouden: Ebbinghaus revisited!

Hoe onthoud je dingen echt?

We weten dat leren draait om het opslaan van kennis in je geheugen, maar wist je dat ons geheugen eigenlijk een onbetrouwbaar, complex en zelfs raadselachtig systeem is? In deze blog deel ik drie nieuwe inzichten over het geheugen die je kijk op leren, en misschien wel je kijk op je hele leven, voorgoed zullen veranderen.

1. De Kracht van Context: waarom drie herinneringen beter zijn dan één
Je denkt misschien dat als je iets eenmaal hebt geleerd, het voor altijd in je geheugen zit. Maar dat is een misverstand. Je hersenen slaan informatie op in de vorm van episodische herinneringen, wat betekent dat elke herinnering verbonden is aan een specifieke context.

Waarom is dit belangrijk?
Stel je voor, je hebt de Eiffeltoren één keer in het echt gezien. Je herinnert je de grootte, het ijzer en hoe indrukwekkend hij was. Maar wat als je die herinnering later vergelijkt met een tekening van de Eiffeltoren op een kopje koffie? Plotseling is je beeld van de Eiffeltoren anders. Je hebt nu twee verschillende contexten waarin je de Eiffeltoren hebt gezien. Wanneer je het dan opnieuw tegenkomt, bijvoorbeeld in een schilderij, creëer je een derde episodische herinnering. Deze drie herinneringen samen helpen je om de Eiffeltoren als een feitelijk gegeven te begrijpen, ongeacht hoe hij wordt afgebeeld.

Hoe pas je dit toe in je trainingen?
Om ervoor te zorgen dat je deelnemers echt iets onthouden, moet je dezelfde kennis in verschillende contexten aanbieden. Het liefst op minstens drie verschillende manieren. Hierdoor wordt de kennis niet alleen opgeslagen, maar ook flexibel inzetbaar in verschillende situaties.

2. Vergeet Curve: De werkelijkheid is nog slechter dan we dachten
We kennen allemaal de vergeetcurve van Ebbinghaus uit 1885, die laat zien hoe snel je dingen vergeet. Maar wat als ik je vertel dat het eigenlijk nog erger is dan je dacht?

Wat is het slecht nieuws?
Uit onderzoek blijkt dat om één uur aan nieuwe informatie te onthouden, je ook één uur slaap nodig hebt. Stel, je hebt acht uur training gehad op een dag. Dan zou je eigenlijk acht uur moeten slapen om alles te verwerken. Maar in werkelijkheid slapen de meeste mensen maar zes uur per nacht. Dat betekent dat je brein slechts een derde van wat je die dag hebt geleerd effectief kan onthouden. De rest verdwijnt gewoon.

Hoe pas je dit toe in je trainingen?
Korte, intensieve leerervaringen, herhaald over een langere periode, zijn veel effectiever dan één lange trainingssessie. Door leerstof te spreiden en regelmatig terug te komen in verschillende vormen en contexten, verhoog je de kans dat je deelnemers het echt onthouden.

3. De Kracht van Recall: waarom herinneringen onbetrouwbaar zijn
Je herinnert je waarschijnlijk precies waar je was toen je hoorde over een belangrijke gebeurtenis, zoals 9/11. Maar wist je dat die herinneringen niet zo betrouwbaar zijn als je denkt?

Wat gebeurt er eigenlijk?
Elke keer dat je een herinnering ophaalt, overschrijf je die met nieuwe informatie. Het resultaat? Wat je je herinnert is niet de oorspronkelijke gebeurtenis, maar een versie daarvan, beïnvloed door alles wat je sindsdien hebt geleerd en ervaren. Dit betekent dat je geheugen eigenlijk een reconstructie is, en elke keer dat je een herinnering ophaalt, verander je die een beetje.

Hoe pas je dit toe in je trainingen?
Focus op technieken die de herinnering versterken door actieve recall. Laat deelnemers niet alleen informatie herhalen, maar stimuleer hen om actief na te denken en de informatie uit hun geheugen op te halen. Dit versterkt de verbindingen in hun brein en maakt de kennis duurzamer. Meer tips in de podcast aflevering.

Conclusie: Een Fascinerend, maar fragiel geheugen
Ons geheugen is een fascinerend, maar ook complex en fragiel systeem. Als L&D'ers hebben we de verantwoordelijkheid om ons bewust te zijn van hoe het geheugen werkt, zodat we leerervaringen kunnen ontwerpen die echt impact maken. Door context te variëren, leerstof te spreiden en actieve recall te stimuleren, kunnen we ervoor zorgen dat wat we leren, ook echt blijft hangen.

Dus, hoe ga jij deze inzichten toepassen in je volgende training?
Jeanne
‍

‍